مطالب علمی

لارنگوسکوپ

تاریخچه : لارنگوسکوپ اولیه طی سال های 1805-1905 میلادی توسط “مانوئل گارسیا” طراحی و مورد استفاده قرار گرفت. این دستگاه شامل دو آینه بود که در انتهای دهان فرد قرار می‌گرفت و از نور خورشید به عنوان منبع نوری استفاده می‌شد. امروزه این دستگاه در طرح ها و اندازه های متفاوت تولید و به بازار ارائه می‌شود.

لارنگوسکوپ یا حنجره بین وسیله ای برای مشاهده حنجره، تارهای صوتی و مجرای بین آن هاست. این وسیله به متخصص حلق و گوش و بینی کمک می‌کند تا هنگام عبور لوله های اندوسکوپی نای، معاینه و معالجه، تصویر بهتری از نای و تارهای صوتی داشته باشد.

قبل از بررسی انواع لارنگوسکوپ کمی با مکانیزم حنجره و تارهای صوتی آشنا می‌شویم.

حنجره (larynx) قسمتی از راه هوایی است که بین دهان و نای (Trachea) قرار دارد. این عضو لوله ای شکل یکی از قسمت های مهم دستگاه تنفسی است که از سمت بالا با حلق و از سمت پایین با نای مرتبط است.

حنجره شامل دو نوع عضله درونی و بیرونی است که حرکات این عضلات سبب تولید صدا و ممانعت از ورود غذا به داخل ریه ها شده و از ایجاد مشکلات تنفسی جلوگیری می‌کنند.

کارهای حنجره :

  1. کمک به بلع غذا با جلوگیری از ورود غذا به ریه و نای است. زمانی که مواد غذایی از راه دهان به حلق می‌رسند به دوراهی مری و نای برخورد می‌کنند. پس از ورود غذا به حلق، حنجره با بستن دهانه خود، غذا را به سمت مری هدایت می‌کند و مانع از ورود غذا به نای و خفگی در انسان می‌شود. این عمل مهم ترین کار حنجره می‌باشد و نقش آن بسیار حیاتی است.
  2. تنظیم جریان هوا که این عمل در هنگام تنفس با دور و نزدیک شدن تارهای صوتی انجام می‌شود که هنگام تنفس عمیق تارهای صوتی مقداری از هم فاصله گرفته تا هوای بیشتری به ریه ها منتقل شود. همچنین زمان بازدم تارهای صوتی به هم نزدیک شده و به خروج هوا کمک می‌کنند.
  3. تولید صدا که به وسیله تارهای صوتی و با مکانیزم های خاصی انجام می‌شود.

لارنگوسکوپ و انواع تیغه

دستگاه شامل یک تیغه که در سر آن منبع نوری قرار دارد و یک دسته بلند که (محل قرار گیری باتری ها) می‌باشد و دربرخی ازانواع آن نیز قابل شارژ می‌باشد.

لارنگوسکوپ ها از نظر نوررسانی به دو گروه تقسیم می‌شوند :

1-لارنگوسکوپ های لامپی که در این مدل، لامپ روی تیغه قرار دارد.

2-لارنگوسکوپ های فیبر نوری که در این مدل لامپ روی هندل قرار دارد و نور تولید شده، توسط فیبرهای نوری که روی تیغه قرار دارند به سر تیغه منتقل می‌شوند.

برتری لارنگوسکوپ های فیبرنوری بر لارنگوسکوپ های لامپی :

در لارنگوسکوپ های فیبر نوری، نور با شدت و تمرکز بیشتری در اختیار پزشک قرار می‌گیرد. همین طور به علت نداشتن اتصالات الکتریکی در سر، این قسمت آسیب نمی‌بیند و قابلیت اتوکلاو دارد.

تیغه ها در شکل ها و اندازه های مختلفی برای تطبیق با نیازهای مختلف موجود هستند که برای بزرگسالان، کودکان و نوزادان قابل تغییر می‌باشند.

تیغه ها 3 نوع اند : تیغه مکینتاش (Macintosh) که حالت خمیده دارد وتیغه میلر (Miller) که مستقیم است. تیغه مکینتاش آسان تر کار گذاشته می‌شود در حالی که تیغه میلر دید بهتری از تارهای صوتی در اختیار پزشک قرار می‌دهد. معمولا از تیغه میلر برای کودکان استفاده می‌شود. تیغه مک کوی (McCoy) نیز برای لوله گذاری های دشوار استفاده می‌شود.

تیغه مکینتاش

تیغه میلر

تیغه های فیبر نوری به دو صورت قابل تعویض و یکپارچه موجود هستند.

لارنگوسکوپی چیست ؟

لارنگوسکوپی روشی برای معاینه حنجره، حلق و تارهای صوتی است. همچنین برای لوله گذاری درون نای نیز استفاده می‌شود.

سه نوع لارنگوسکوپی وجود دارد : نوع آینه ای، نوع سخت و نوع قابل انعطاف

1-نوع آینه ای (mirror laryngoscopy) دارای یک آینه کوچک مخصوص است که در عقب دهان در زاویه نور مستقیم خورشید قرار می‌گیرد. نور بعد از تابیدن به آینه درون حنجره بیمار بازتاب می‌شود و نمای روشنی از آن به نمایش می‌گذارد. برای استفاده از این نوع لارنگوسکوپ بی حسی موضعی مورد نیاز است.

2-نوع سخت (rigid laryngoscopy) برای مشاهده مستقیم مجرای صوتی استفاده می‌شود. از لارنگوسکوپ سخت معمولا در هنگام لوله گذاری تراشه استفاده می‌شود. این فرایند بسیار ناراحت کننده و دردناک است. به همین دلیل بیمار را بیهوش می‌کنند. دراثر کارگذاری نادرست لارنگوسکوپ ممکن است به دندان های بالایی بیمار آسیب وارد شود. استفاده از حنجره بین در هنگام لوله گذاری مرحله ای از بیهوشی عمومی به حساب می‌آید. برای جایگذاری این لارنگوسکوپ بیمار باید به پشت دراز بکشد. سپس دستگاه از راه دهان وارد شده و از روی زبان به سمت حنجره رانده می‌شود تا حدی که تارهای صوتی قابل مشاهده باشند.

مراقبت هایی که بعد از لارنگوسکوپی سخت باید انجام داد :

  • تا چند ساعت پس از لارنگوسکوپی که بیمار هنوز قادر به بلع نیست، نباید چیزی خورده یا نوشیده شود و پس از آن نیز غذاهای نرم و آبکی مصرف شود .
  • اگر حین لارنگوسکوپی تارهای صوتی بیمار تحت تاثیر قرار گرفته شود، بهتر است که بیمار تا چند روز مکالمه های طولانی نداشته باشد.
  • چنانچه پزشک از بافت گلو نمونه برداری انجام داده باشد، امکان دارد بیمار تا چند هفته به استراحت نیاز داشته باشد.

3-نوع قابل انعطاف (flexible laryngoscopy) این دستگاه برای معاینه های داخل مطب استفاده می‌شود. در طی معاینه بیمار کاملا به هوش است و می‌توان تارهای صوتی را حین صحبت کردن مشاهده نمود. این دستگاه ممکن است به ابزارهای کوچک برای نمونه برداری از بافت های مشکوک مجهز باشد.

لارنگوسکوپی به دلایل زیر انجام می‌شود :

  • بررسی مشکلاتی در گلو یا صدا (مانند گوش یا گلودردی که از بین نمی رود و یا مشکل در بلع)
  • درمان بعضی از مشکلات صوتی
  • انجام بیوپسی از نواحی مشکوک (نمونه برداری از بافت گلو یا تارهای صوتی)
  • انجام لوله گذاری در اینتوباسیون

خطرات احتمالی لارنگوسکوپی : لارنگوسکوپی معمولا مشکلی برای بیمار ایجاد نمی کند اما این مشکلات با احتمال بسیار کم ممکن است رخ دهد.

  • عفونت و یا تغییر صدا
  • خونریزی در ناحیه گلو
  • آسیب به بافت دهان یا زبان
  • حساسیت نسبت به داروهای بی حسی یا بیهوشی

نوع پیشرفته لارنگوسکوپ ها، ویدئو لارنگوسکوپ (glide scope) است که برای مشاهده حلق و ورودی نای و حنجره به منظور لوله گذاری در بیماران اورژانسی که دارای مشکلات تنفسی هستند به کار می‌رود. این دستگاه مجهز به دوربین ویدئویی مقاوم به بخار بسیار کوچک بوده که در سطح زیرین تیغه جاسازی شده و تصویر را به یک صفحه مانیتور که می‌تواند روی یک پایه نصب شود، انتقال می‌دهد. تیغه آن که دیودهای قرمز و آبی دارد روشن شده و تصاویر سیاه وسقید تولید شده ایجاد می‌کند. نوک تیغه می‌تواند جهت بالابردن مستقیم اپی گلوت مورد استفاده قرار گیرد و کمک می‌کند لوله گذاری با امکان مشاهده واضح مسیر تنفسی آسان تر باشد. بنابراین موفقیت در اولین تلاش برای لوله گذاری شیارهای افقی به خصوص در بیماران با وضعیت اورژانسی بالاتر می‌رود.

نکته بسیار مهم آن که استفاده از این دستگاه نیازمند تخصص و مهارت خاصی است که افراد عادی آموزش ندیده قادر به استفاده از آن نیستند. استفاده از لارنگوسکوپ تنها توسط افرادی همچون پزشکان بیهوشی، تکنسین های هوشبری، فوریت های پزشکی و پرستاران بخش اورژانس امکان پذیر می‌باشد چرا که این افراد آموزش های لازم برای استفاده از این دستگاه را به طور کامل گذرانیده اند. همچنین ضروری است که در زمان استفاده کلیه نکات ایمنی رعایت شود تا آسیبی به دستگاه تنفسی بیمار وارد نگردد.

عوامل مختلفی در تعیین قیمت لارنگوسکوپ تاثیر گذارند از جمله :

  • کمپانی سازنده
  • مواد به کار رفته در ساخت لارنگوسکوپ
  • منبع تغذیه
  • نوع تیغه
  • سایز
  • …..

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *